Crossrail Station Canary Wharf

Eén van de negen stations die worden gebouwd voor de nieuwe oost-west spoorlijn door de Britse hoofdstad

GENOMINEERD BTTV 2015

Canary Wharf Crossrail Station is het nieuwste architectonisch juweeltje van Londen. Foster + Partners ontwierp een 315 meter lang gebouw met vier ondergrondse verdiepingen voor het metrostation en twee bovengrondse verdiepingen met cafés, restaurants, publieke voorzieningen en een groot aangelegd wandelpark bovenop. Het sierlijke gebogen dak, gemaakt van 1414 balken van gelamineerd hout en 564 knopen van verzinkt staal, is niet alleen een blikvanger maar ook een technisch meesterwerk. 

De stalen knopen zijn de meest complexe componenten van het dak. Meer dan de helft heeft een unieke geometrie, in totaal zijn er 348 verschillende types. Dat komt omdat de dakopbouw complexer is dan haar sierlijke geometrie doet vermoeden. De houten balken liggen immers niet perfect in elkaars verlengde, de as maakt bij elk knooppunt een kleine draaiing. Bovendien varieert de hoek waarop de balken op de knooppunten toekomen doorheen het dak. Dat alles wordt opgevangen door de knopen, die daarom asymmetrisch en onregelmatig zijn. De diamantvormige openingen in het middengedeelte van het dak maken het nog complexer en zorgen dat er naast de typische knopen met zes balken ook knopen zijn waarop twee, drie, vier of vijf balken toekomen. 

Om de complexiteit beheersbaar te houden zijn de knopen parametrisch gemodelleerd. De geometrie moest heel precies zijn, tweemaal zo nauwkeurig als de strengste genormeerde eisen voor gelaste onderdelen. Daarom werd een 3D-instelbare mal ontwikkeld voor de fabricage. Op de uiteinden van de balken werden stalen bevestigingsplaten aangebracht om de knopen ertegen te kunnen bouten. 

Om verschillende redenen kozen architect en uitvoerder voor thermisch verzinken :

• Thermisch verzinken kan gebeuren in batch op reeksen van afgewerkte elementen en vereist geen arbeidsintensief schilderwerk. Dat was bijzonder belangrijk omdat de productie van de 564 elementen moest gebeuren in een bijzonder kort tijdsbestek.
• Bij thermisch verzinken kan de dikte van de beschermende coating zeer nauwkeurig bepaald en gecontroleerd worden. Dat was nodig om de strikte geometrische toleranties te kunnen blijven respecteren.
• De thermisch verzinkte elementen konden kant-en-klaar geleverd worden zonder nabewerking op de werf. Zo had dit geen invloed op de planning van de montagewerkzaamheden.

Thermisch verzinken is de meest economische, degelijke en onderhoudsvriendelijke methode om staal te beschermen.