Van mouterij tot zorgsite
Project ingediend door arQ ArchitectenStudio bv
De site van de voormalige mouterij werd omgevormd tot een unieke wijk. Negen sociale bejaardenflats worden er gecombineerd met dertig assistentieflats en vijf flats voor mensen met een mentale beperking. Dit alles in een uiterst groen kader, waar ontmoeten en samenleven centraal staan.
De nieuwe zorgsite is een indrukwekkend staaltje herbestemming. Centraal staat immers de oude mouterij, die na de Eerste Wereldoorlog een stille dood stierf. Het was de bedoeling om dit historische pand om te bouwen zonder aan het oorspronkelijke uitzicht te raken. De constructie bleek echter onvoldoende draagkracht te hebben. Er zat dus niks anders op dan de oude mouterij af te breken en steen per steen herop te bouwen. “Dit gebeurde erg nauwkeurig”, vertelt Ulrik van den Bulcke, projectleider bij Everaert- Cooreman, de D8-aannemer uit Overmere die het project realiseerde. “Zelfs de oude gevelankers zijn gerestaureerd. Het eindresultaat is een quasi exacte kopie van het originele gebouw, al is het weliswaar in een modern en goed geïsoleerd jasje gestoken en afgewerkt met hedendaagse duurzame materialen die aan alle energetische en brandwerende normen voldoen. Hoewel de buitenkant er dus bijna identiek uitziet, onderging de binnenkant een complete metamorfose. Er werden negen moderne en makkelijk toegankelijke flats ingericht, die maximaal op de bewoners zijn afgestemd. Er zijn zelfs extra voorzieningen voor slechthorenden!”
De mouterij sluit via een open passerelle naadloos aan op een nieuwbouw met dertig assistentieflats, die mede zullen worden ondersteund door Huize Vincent, het woonzorgcentrum dat zich recht tegenover de site bevindt. “Het gaat om een langgerekt gebouw met vijf bouwlagen, die uitkijken op het prachtige overstromingsgebied”, aldus Ulrik van den Bulcke. “Door dit volume gedeeltelijk visueel te laten zweven, werd er ruimte voor een parking gecreëerd. Zo werd meteen ook de groene omgeving op de site binnengetrokken. Deze nieuwbouw is afgewerkt met strak metselwerk in dunbedstijl, gecombineerd met aluminium gevelpanelen met een speciaal patroon, wat voor een mooie accentuering zorgt. Dit resulteert in een fraai contrast met de mouterij en de gerenoveerde ontmoetingsruimte die zich tussen de blokken bevindt. Deze bestaan immers uit een authentieke houtstructuur en traditioneel gemetselde gevelstenen.”
De bestaande woning aan de straatkant is afgebroken en vervangen door een eenvoudig nieuw volume met drie bouwlagen, afgewerkt met metselwerk met dunbedmortel en moderne stalen terrassen. “Daar zijn vijf flats ingericht voor mensen met een mentale beperking, die door vzw De Klokke zullen worden ondersteund”, vertelt Ulrik van den Bulcke. “Het zijn allemaal eenpersoonsappartementen met een ruim terras en een open inrichting. De kelder biedt plaats aan een gemeenschappelijke fietsenberging en de huishoudelijke voorzieningen.”
Bijna alle woningen zijn noord-zuidgericht. Hierdoor hebben ze een mooi zicht op de binnentuin en het achterliggende natuurgebied ’t Broek. Om het groene karakter en de cohesie met de buurt te versterken, werd dwars doorheen de site – van de Antwerpse Steenweg tot op de achterliggende dijk – een publiek toegankelijk wandelpad aangelegd. Ulrik van den Bulcke: “Het binnengebied is ingericht als een park en vormt letterlijk een overgangszone van het stedelijke naar het natuurlijke weefsel. Zo wordt deze zorgsite een nieuwe ontmoetingsplaats, waar het ook nog eens erg fijn wonen is.”
Everaert-Cooreman is bijzonder trots op deze realisatie. “Dit project valt zeker in de categorie van opdrachten met een bepaalde moeilijkheidsgraad”, verduidelijkt Ulrik van den Bulcke. “Bouwen op een waterzieke grond, de specifieke toepassing van afbraak-, bemalings-, en onderschoeiingstechnieken, werken met paalfunderingen: het was allemaal geen evidentie. Daarbovenop waren er de combinatie van nieuwbouw en renovatie, de brede waaier aan materialen, de verscheidenheid aan te implementeren faciliteiten en natuurlijk de coronaperikelen. Dit eindresultaat is dan ook mede te danken aan de aangename en constructieve samenwerking binnen het bouwteam en de goede ondersteuning van arQ-architectenstudio en WoonAnker Waas.”
Keuze thermisch verzinkt staal
Door het ArQ ontwerpteam is reeds vanaf de beginfase veel aandacht geschonken aan belangrijke basisprincipes zoals het respecteren van het vooropgestelde wensenprogramma, het behouden en versterken van de krachtlijnen van het terrein, duurzaamheid, optimale toegankelijkheid, flexibiliteit, uitbreidingsmogelijkheid, huiselijkheid, veiligheid en geborgenheid.
Er is niet lang getwijfeld om veelzijdig gebruik te maken van verzinkt staal welke een schoolvoorbeeld is van een circulair bouwmateriaal. Monteren, demonteren, hergebruiken of recycleren behoren tot de mogelijke opties. Het past perfect in een toekomst waar steeds meer ingezet wordt op duurzaamheid.
De passerelle welke de verbinding vormt tussen de twee hoofdvolumes en de twee buitenliften is hier een mooi voorbeeld van. De betonnen modulaire basisstructuur wordt gecombineerd met in de hoogte een structuur in verzinkt staal. De buitenliften zijn uitbekleed met geperforeerde gevelpanelen met een specifiek patroon verwijzend naar de bestaande klimplanten die aanwezig waren op de oude Mouterij site. Transparantie en uitzicht op de dijk met het achterliggende natuurgebied en het groene karakter van de site versterkt het collectieve woongebeuren, waarbij architectuur met duurzame bouwmaterialen en respect voor zijn directe omgeving ideaal samen gaan.
OPDRACHTGEVER:
WoonAnker Waas (B)
FR
NL