De Vaartkapoen

De aan de geluidsnormen niet conforme concertzaal dient te worden verbouwd.

De verlaten rijwoningen in de Sint-Jozefstraat, de Pastorijstraat, de gebouwen in het binnengebied zoals de Hangaar, de loods en de paardenstallen zijn bouwvallig en dienen te worden gesloopt en deels vervangen door nieuwbouw.
Hierdoor:
- ontstaat een semipubliek groen binnengebied (tuin) in dit voorheen gesloten bouwblok
- wordt een toegang naar het binnengebied gerealiseerd en een doorgang tussen 2 straten
De Vaartkapoen beschikt na de verbouwingen over een hedendaags gemeenschapscentrum, een concertzaal die beantwoord aan de hedendaagse akoestische
normen, een multifunctionele ruimte “de Hangaar” en een open binnentuin met doorsteek en toegang via 2 straten.
Algemene beschrijving ontwerp projectdeel “de Hangaar”
De bestaande Hangaar in het binnengebied is structureel en thermisch niet aangepast aan de nieuwe behoeften en wordt afgebroken.
De nieuwe Hangaar is een multifunctionele ruimte dat dienst kan doen voor allerhande activiteiten, zoals zaalverhuur, Zinnekeparade, repetitieruimte, culturele activiteiten, … en activiteiten gekoppeld aan de buurt.
Om te voldoen aan de akoestische eisen is de Hangaar voorzien van akoestische wanden, dakplaten en beglazingen.
Vanwege de aansluiting met en de ligging in het binnengebied wordt het hellend dak voorzien van een groendak.
De voorgevel naar het binnengebied is beglaasd en kan d.m.v. plooideuren helemaal worden geopend naar de tuin.
De lichtstraat in het dak zorgt voor zenitaal noorderlicht en kan worden geopend voor ventilatie.
De Hangaar bevat op het gelijkvloers een multifunctionele ruimte, sanitair voor dames, heren en mindervaliden, een berging, en nis met inox uitgietbakken.
Boven is een mezzanine, voorzien van een kitchenette en een technische berging voor de ventilatiegroep.
De warmtepompen voor de verwarming zijn geïntegreerd in een houten paviljoen in de binnentuin aansluitend aan de Hangaar.
Naar duurzaamheid toe is het een laag energiegebouw (warmtepomp en ventiloconvectoren,binnenisolatie van de muren, isolatie vloeren en daken, ventilatie met warmterecuperatie).
Het extensief groendak op het hellend dak draagt bij tot een betere klimaathuishouding.
Regenwater wordt gerecupereerd voor hergebruik toiletten, schoonmaak, tuin, ....
De redenen voor en de plaats van het thermisch verzinkt staal / duplex
Gezien de constructie in een stedelijke omgeving tussen bestaande gebouwen moest worden opgebouwd en gezien de vereiste van een grote open ruimte die flexibel moest kunnen ingericht worden voor een breed scala aan activiteiten is voor de Hangaar bewust gekozen voor een staalconstructie met duplexsysteem vanwege de unieke voordelen zowel op het vlak van prestaties, stabiliteit als op duurzaamheid.
Alles werd in het atelier geprefabriceerd en ter plaatse d.m.v. bouten en schroeven gemonteerd waardoor deze makkelijk kan worden ontmanteld en elders opgebouwd.
De thermische verzinklaag is uitstekend bestand tegen mechanische belasting zoals stoten, slijten, vallen en schokken, wat gezien de opbouw ter plaatse en de polyvalente functie van het gebouw een pluspunt is.
Vanwege het openbare karakter van de zaal is de structuur ook brandwerend behandeld.
De constructie bestaat uit staalportieken, om de 4 meter geplaatst en zonder tussengelegen kolommen. Door de hoge sterkte-gewichtsverhouding van het staal kan deze de aanzienlijke overspanning aan.
De tussenafstand is ook economisch voordelig, zodat de overspanning tussen de portieken beperkt kan blijven.
De portieken zijn zichtbaar los van de wanden geplaatst zodat er in de ruimte een ritmering ontstaat.
Het extra substantieel gewicht van een groendak en de belasting door de benodigde technieken maakte de keuze voor gordingen in staal noodzakelijk.
De portieken zijn ook berekend voor het extra gewicht van eventuele theatertechnieken.
Er is bewust gezocht naar een evenwicht tussen sterkte en efficiënt materiaalgebruik. Dit optimaliseert de kosten en vermindert het gewicht van de constructie. Hierdoor ontstaat er ook minder belasting op de fundering.
De snelle bouwtijd van de constructie gecombineerd met de lagere onderhoudsvereisten en langere levensduur door het duplexsysteem, maakt het een uiterst kosteneffectieve oplossing.
Bovendien is de structuur gemakkelijk aanpasbaar aan veranderende gebruikseisen. Staal biedt de mogelijkheid om de indeling of zelfs de omvang van het gebouw relatief eenvoudig aan te passen of uit te breiden, zonder dat dit gepaard gaat met ingrijpende of kostbare renovatiewerkzaamheden.
Technische aspecten van de thermisch verzinkte elementen
* gebruikte hoeveelheden staal (m2/tonnages): 18.478 kg profiel staal
* gebruikte profielen: kolommen: HEB200 / HEB150 / HEB100
liggers: HEB400 / HEB340 / IPE200
spanten: IPE300
* staalsoort / staalkwaliteit S 235 J2
* specifieke uitvoeringsoplossingen:
- anti-corrosiebescherming thermisch verzinkt duplexsysteem
- coating brandbeveiliging EI120

Foto's: Tim Van de Velde & Waw architects