Exposure te Lelystad

De sculptuur 'Exposure" is een stalen mensenbeeld van 25,6m hoog opgebouwd uit staven en knopen, die gehurkt zit op de strekdam in Lelystad en uitkijkt over het Markermeer.

Laureaat Benelux Trofee Thermisch Verzinken 2011

De kunstenaar is geïnspireerd door het door mensenhanden gemaakte open polderlandschap van Flevoland, gekenmerkt door de talrijke windmolens en elektriciteitsmasten met de daartussen gespannen hoogspanningskabels die het zenuwstelsel vormen van dit cultuurlandschap. De constructie van het kunstwerk moest het uiterlijk krijgen van een elektriciteitsmast, omdat deze een slanke open structuur heeft en een minimale bouwmethode, windbelasting, en onderhoud kent.

Bij het ontwerp moest rekening worden gehouden met de specifieke eisen van de kunstenaar. Zo moest de sculptuur een open karakter krijgen, opgebouwd uit uitsluitend gelijkbenige hoekstalen. De huid is opgebouwd uit onregelmatige veelvlakken waarin geen driehoekige vlakken of horizontale en verticale staven mochten voorkomen. De hoekstalen die samenkomen in één knooppunt dienden in verschillende, willekeurige richtingen te draaien. Een andere eis was dat het kunstwerk duurzaam moest zijn. Daarom is het uitgevoerd in thermisch verzinkt staal. Als gevolg van de verschillende draairichtingen van de hoeklijnen in de sculptuur geeft dit een prachtige schittering in de zon.

De ruime ervaring die de staalbouwer heeft met het bouwen van elektriciteitsmasten heeft aangetoond dat thermisch verzinken de enige kosteneffectieve, duurzame corrosiebescherming is om aan de corrosiebestendigheidseis voor dit project te voldoen.

De verzinkerij stond voor de uitdaging om de unieke knooppunten te verzinken en luchtopsluiting te voorkomen. Uiteindelijk is een mal ontworpen waarin een enkele knoop gehangen werd. In de gebieden waarin de vloeibare zink zat opgesloten, werden gaten geboord om deze weg te laten vloeien. Dit proces werd vier keer herhaald uit verschillende richtingen. Zodoende was men er zeker van dat alle delen bedekt waren met zink en insluitingen weer ontlucht waren.

Voor transport is het kunstwerk in kratten geladen en naar Lelystad vervoerd. Het geheel is als één grote puzzel in zeven weken op locatie in elkaar gezet. Het ontwerpproces was er één waar veel doorzettingsvermogen voor nodig was, maar het resultaat is zeker de moeite waard. De artistieke visie van Antony Gormley is werkelijkheid geworden.

Het project Exposure heeft twee prijzen gewonnen in de UK, nl. de Galvanizing Award en BSCA Structural Steel Design Award. 

Via de onderstaande links vind je websites voor de galvanizing Award 2011 in UK en BSCA Award:
 

http://www.galvanizing.org.uk/index.php?cms_id=540&sectionTitle=Galvanizing

http://www.steelconstruction.org/resources/design-awards/2011/award/exposure-lelystad.html  

Opdrachtgever:
Gemeente Lelystad (NL)
 
Hoofdaannemer:
Had-Fab Ltd - Tranent East Lothian (UK)
 
Staalbouwer:
Had-Fab Ltd - Tranent East Lothian (UK)
 
Architect:
Antony Gormley Studio - London (UK)
 
Studiebureau:
Royal Haskoning - Nijmegen (UK)
 
Bouwtijd:
-
 
Fotograaf:
Allard Bovenberg, Eelco de Winter