Gemalen Texel

De Waddenzeedijk wordt versterkt om Texel in de toekomst te beschermen tegen hoogwater vanuit de Waddenzee. Tegelijkertijd zijn 4 gemalen volledig vernieuwd. 

De gemalen staan binnendijks langs een route waar veel recreanten fietsen. Dit was aanleiding om één herkenbaar beeldontwerp te maken voor alle gemalen waarvan de functie goed zichtbaar diende te zijn voor passanten.

Toelichting architectuur

Het pomphuis heeft een trechtervorm, zowel in het horizontale vlak alsook in het verticale vlak, om de doorvoer van het water dwars door de dijk richting Waddenzee te symboliseren. De 2 zijwanden, in het verlengde van het aanvoerkanaal, zijn dichte schijven. De kopse wanden, waar het water als het ware in gaat en uitstroomt, zijn ‘open’ en transparant, kloppend met de openingen in een trechter. De transparantie voorziet inkijk en zicht op de pompen in het gemaal voor passanten, zowel vanaf de zijde van het aanvoerkanaal alsook vanaf de dijk.
Naast het pomphuis ligt een stortplaats voor vuil uit het kanaal in een trapezium contravorm.

Via een afvoerkanaal dwars door de dijk wordt het overtollige water weggepompt. Dit kanaal is voorzien van een schacht met afsluitklep die uitsteekt boven de dijk aan de zeezijde. Een zwevend plateau gedragen door de schacht geeft dit onderdeel een dubbelfunctie; bediening van de afsluitklep en een bankje met uitzicht op de Waddenzee, geïntegreerd in de schachtconstructie.

De uitloop markeert de plek waar het water in de Waddenzee stroomt en is voor wat betreft vormgeving zo ondergeschikt mogelijk aan de vorm van de dijk.

De materiaalkeuze is onderhoudsarm, bestand tegen het zilte klimaat, sober, passend bij een civieltechnisch werk. De hoofdmaterialen bestaan uit basaltkeien( identiek aan de basaltkeien aan de zeezijde van de dijk), schone beton, staal, aluminium, glas en GVK (glasvezelversterkte kunststof) voor de hekwerken en de vloerroosters. Het vijfde vlak, het hellende dak, is als sedumdak uitgevoerd, met respect voor het omliggende groene landschap. Deze is goed zichtbaar vanaf de dijk.

Verzinkt staal is gekozen voor de krooshekreiniger; dit is de automatische grijparmconstructie boven de instroomopening. Er is voor verzinkt staal gekozen vanwege de benodigde constructieve sterkte, onderhoudsarm (géén schilderwerk), bestand tegen het zilte klimaat op Texel, mooie sobere uitstraling, passend bij een civieltechnisch werk.

Functioneel verzinken

 
OPDRACHTGEVER:
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier HHNK (NL)
 
HOOFDAANNEMER:
Civiele Combinatie Tessel, Friso Civiel (NL)
 
STAALBOUWER:
Bosker & Zonen, Termunterzijl (betreft enkel het verzinkt staal) (NL)
 
ARCHITECT:
GGH Architecten (NL)
 
STUDIEBUREAU:
Bosker & Zonen, Termunterzijl (betreft enkel het verzinkt staal)  (NL)
 
BOUWTIJD:
2019
 
FOTOGRAAF:
Annique Paalvast