IKC De Geluksvogel

In Maastricht zijn twee bestaande basisscholen gefuseerd tot één nieuwe school. Ze zijn naar een nieuwe locatie in dezelfde stad verhuisd. 

Op de locatie is naar het ontwerp van architectenbureau UArchitects van Misak Terzibasiyan uit Eindhoven een school gebouwd met een nieuw, digitaal onderwijssysteem waar kinderen ook meer kunnen leren over het milieu, de natuur en duurzaamheid. Zelfs het schoolplein heeft verschillende zones waarin kinderen de natuur en de wereld kunnen (her)ontdekken door lekker te experimenteren met bouwen en objecten.

Natuur en milieu zijn ook vaste onderdelen van het lesprogramma. Het gebouw past daarmee helemaal in haar natuurlijke omgeving zoals een paviljoen in een groen natuurgebied. De school staat namelijk aan de kop van een natuur ontwikkel gebied, dat uitloopt in het buitengebied en de regio.

Samenwerking binnen verschillende groepen gebruikers

Deze school biedt onderdak aan een peuterschool, een basisschool, een gymnastiekzaal en een bibliotheek. Er lopen verschillende groepen van gebruikers rond. Zij werken nauw samen en combineren milieubewust en digitaal lesgeven om een nieuw niveau in het onderwijs te bereiken. Dit concept van milieubewust lesgeven komt terug op allerlei niveaus, van de virtuele omgeving van de lessen tot het gebouw zelf, waardoor dit de groenste en modernste digitale school in Nederland is.

Hightech onderwijs

De digitale manier van lesgeven is grotendeels papierloos (virtueel) en de architectuur van het gebouw reflecteert dit. Een bakstenen element met schijnbaar willekeurige boodschappen in binaire code (de cijfers 1 en 0) is zichtbaar op de gevels van het gebouw, als verwijzing naar het gedigitaliseerde onderwijssysteem en het virtuele tijdperk waarin we nu leven. De gevels zou zo een nieuw medium in onze digitale wereld kunnen zijn. Niet heel direct, maar subtiel, door het onregelmatige patroon waarin de bakstenen op de gevels zijn aangebracht.

Energie-neutraal schoolgebouw krijgt hoge scores

De school is uniek: het onderwijssysteem is geheel digitaal en het gebouw zelf is uiterst duurzaam. Dit wordt de eerste energie-neutrale school in het zuiden van Nederland. Het schoolgebouw zal zelfs opgewekte energie terug leveren aan het netwerk door slim gebruik van isolatie en energiebesparende maatregelen.

Open lessysteem met ruime bewegingsvrijheid

Zowel het schoolsysteem als het gebouw zijn niet ontworpen op basis van de klassikale vorm van lesgeven, maar op basis van vrije beweging en vrij gebruik van ruimtes. De verschillende ruimtes in de school zijn ontworpen op basis van de manier waarop de gebruikers (kinderen) zich door het gebouw bewegen: als een zwerm vogels. De educatieve ruimte in de school is dan ook niet beperkt tot leslokalen, maar loopt door naar de open ruimtes daarbuiten, die allemaal een ander doel kunnen hebben. Een dergelijk open plan bevordert de vrije beweging tussen en vrij gebruik van de verschillende ruimtes; onderwijs wordt zo niet beperkt door muren en deuren. Het loopt zelfs door tot op het schoolplein en de terrassen op de eerste verdieping.

Samen met de adviseurs is een gebouw ontworpen dat flexibel en aanpasbaar is. Mocht het gebouw in de toekomst een andere bestemming krijgen, dan kunnen de verschillende compartimenten waaruit het bestaat makkelijk aangepast worden aan de eisen en wensen van de nieuwe gebruiker, zonder aan kwaliteit in te boeten. Dit is mogelijk gemaakt door de gekozen staalconstructie

Thermisch verzinken

Thermisch verzinkt staal is bij IKC de Geluksvogel niet alleen om functionele, maar ook om esthetische redenen toegepast. De uitkragingen van dit project zijn alleen mogelijk geweest door gebruik te maken van een thermische verzinkte staalconstructie. Na bestudering van de 3 D- tekeningen is de ingewikkelde constructie te begrijpen. Zelfs in de gymzaal is thermisch en gecoat staal ( duplex systeem) toegepast.

Op het buitenterras laten wij bijzonder samengestelde thermisch verzinkte profielen zien die de houten kaders van het buitenterras dragen; een eerbetoon aan Mies van der Rohe. Er is gekozen voor een bijzondere combinatie tussen de staalconstructie en de houten afwerking. Het verschil tussen de koude en warme materialen is direct voelbaar.

De juiste akoestiek, de subtiele kleurkeuze, de geur en de textuur van het hout aan de binnen- en buitenzijde van het gebouw dragen bij aan de positieve beleving van dit gebouw. De architectuur van dit project prikkelt alle vijf de zintuigen….. Hierbij zijn de materialen belangrijk zoals baksteen, hout in combinatie met staal.

Vervolgens is een thermisch verzinkt rooster toegepast bij de uitkraging aan de voorzijde. Dit heeft een bijzonder effect bij binnenkomst van het gebouw. Onder deze enorme uitkraging valt op speelse wijze het licht van boven door het thermisch verzinkt rooster. Het is een bijzonder rooster, een zgn.  schoepenrooster, dat ervoor zorgt dat het licht naar beneden wordt gestuurd vanuit de noordzijde.

Bij de installatie-opstelling aan de buitenzijde is een strekmetalen rooster toegepast in een lichtgrijze RAL kleur. Onder een bepaalde hoek zijn de buiteninstallaties al dan niet zichtbaar. Het is een bewuste keuze geweest om te bewerkstelligen dat, onder verschillende hoeken en afstanden, door het materiaal gebruik van staal, hout en baksteen telkens een andere gevelarchitectuur wordt ervaren.

Prijzen: Victor de Stuersprijs 2017 / Nominatie World Architecture Festival 2017