Na een spectaculaire transformatie is gebouw TR het Innovation Powerhouse (INPH) geworden waarbij de monumentale toepassing van gegalvaniseerd staal niet mocht ontbreken.
Gebouw TR is de originele energiecentrale van Philips uit 1958. Dit icoon van Eindhoven heeft na jaren leegstand een nieuwe functie en dus een nieuw leven gekregen als bedrijfsverzamelgebouw en tevens als broedplaats voor de creatieve maakindustrieEindhoven heeft zijn bestaan vooral te danken aan Philips” zegt Boudie Hoogedeure senior vastgoed adviseur van Geva Vastgoed. Hij trapt daarmee een opendeur in. Philips is Eindhoven. “Op het voormalig binnenstedelijk terrein is Philips ontstaan met een eigen centrale die alle fabrieken in Eindhoven van stroom voorzag. Er kwam een spoorrails voor de aanvoer van steenkool. Je vindt hier restanten van rails! De steenkool ging met de lopende band omhoog door de stortkokers die nog in het pand aanwezig zijn en waar grote branders ervoor zorgden dat kool in stroom veranderde om vervolgens te worden verspreid.”
Verborgen stad
De site, leunend tegen het centrum van de stad, was een gesloten terrein. Boudie Hoogedeure: “Je mocht er niet komen, het werd de verborgen stad genoemd. Geva Vastgoed ging er vanuit om dit stukje kwalitatief terrein weer terug aan de stad te geven en ook gingen we op zoek naar het oorspronkelijk ontwerp. Er stonden namelijk twee schoorstenen bestemd voor maar liefst acht stortkokers. Die acht zijn nooit gebouwd geweest. Er kwamen er zes waarvan er momenteel nog vier over zijn.”
Staal als bindmiddel
De centrale werd van links naar rechts gebouwd. Per stortkoker kwam er een extra oven bij. Boudie Hoogedeure: “Maar omdat er olie en aardgas kwam is het nooit afgebouwd, steenkool was niet meer aan de orde. Om dit stukje geschiedenis vast te leggen lieten we een stalen frame maken waarbij je dezelfde visuele aansluitend volume hebt die heden en verleden verbindt. De torens zijn zorgvuldig gerestaureerd en zoals het oorspronkelijk plan aangeeft, staan ze symmetrisch in het midden. Gelijktijdig heb je op 20 meter hoogte ook mooie terrassen, aanvullend op de nieuwe bedrijfsunits. Het is de bedoeling om met spandraden, groen te laten klimmen want we zijn tenslotte een duurzaam bedrijvenpark, wat we ook wensen uit te stralen.”
Geen corrosie
Twee oorspronkelijke ontwerpschetsen uit de late jaren ’50 hebben de architecten die het gebouw vandaag hebben omgeturnd teruggevonden. Ze verraden dat de stalen constructie er later is aan toegevoegd en geven tevens aan dat het energiecomplex met zijn tijd is meegegroeid. Architect Janne van Berlo: “Het lag voor de hand dat we staal hiervoor hebben gebruikt om aan te sluiten bij het industriële karakter. Uiteraard werd het staal gegalvaniseerd om corrosie tegen te gaan.” Behoudens Janne van Berlo werkten ook Margiet Eugelinck en Stefan de Bever mee aan het project. Zij hielden respectvol rekening met de historiciteit van de centrale. “Per gebouw werken we met andere architecten zodat elke gebouw een andere stempel heeft”, zegt de ontwikkelaar. Wat de staalconstructie betreft werd beroep gedaan op Marty van den Oever Staalbouw b.v. Dit bedrijf deed de voorbereidingen voor dit staalbouwproject in de eigen productieruimte in Veldhoven. De montage van deze staalconstructie werd op de locatie in Eindhoven uitgevoerd door ervaren vaklui.
Maakindustrie
Of Boudie Hoogedeure al de bestemming in zijn achterhoofd had toen hij op de site aankwam? “Nee helemaal niet. Ad van Berlo, eigenaar van het designbureau dat wij engageerden, vond dat het icoon van Eindhoven nieuw leven moest worden ingeblazen. Hij had een broedplaats voor ogen van creatieve bedrijven rond het thema innovatie en creatie in de maakindustrie waar we sterk in zijn.”
Een appje
Er zijn 10.000 m² beschikbaar, waarvan 2000 m² door het ontwerpbureau Van Berlo zijn ingenomen. Dat TR een bijzonder project is geworden dankt de ontwikkelaar vooral aan de creativiteit van het geselecteerde architectenteam. “Voor elk gebouw op de site trekken we andere architecten aan om elk gebouw te transformeren tot iets unieks”, weet onze gastheer. Boedi Hoogedeure: “Het architectenteam heeft er echt iets van gemaakt en de plek uitgedaagd zodanig, dat de landelijke vereniging van architecten er niet achteloos aan voorbij kan. Wij zijn in elk geval in ons opzet geslaagd, wellicht inspirerend voor de overige 14 andere bedrijfsgebouwen op het terrein.
Wie de site bezoekt loopt algauw verloren. Maar ook daar werd rekening mee gehouden. Boedi Hoogedeure: “We zitten in een transformatiefase waarin we de bereikbaarheid willen verbeteren. Vandaar dat elke bezoeker een appje krijgt die zegt wanneer en waar hij moet afslaan.”
Scale-up bedrijven
Op welke bedrijven mikt de vastgoedman? Boedi Hoogedeure: “We richten ons primair op scale-up bedrijven. Dit zijn bedrijven die de start-up fase zijn ontgroeid en actief zijn met ca. 10 à 30 medewerkers en daarvoor 400 m² bedrijfsruimte nodig hebben. Het moet ook een plek zijn waar het fijn werken in een professioneel klimaat. We richten ons daarom op gelijkgestemde partners.
De combinatie hightech en design slaat volgens Boedi Hoogedeure goed aan en zijn voor de verschillende campussen een internationale teaser. “Talent komt van over heel de wereld naar Eindhoven aangewaaid”, weet Boedi Hoogedeur trost.
Criticasters als grootste promotoren
Dat de ontwikkelaar oog heeft voor circulair bouwen getuigt evenzeer van een vernieuwende benadering. De inkombalie is bijvoorbeeld gemaakt van een stuk stalen spant dat de tijd heeft doorstaan. Het industriële erfgoed werd in Eindhoven in ere gehouden en met respect behandeld. De ziel zit nog in het pand. Boedi Hoogedeure: “Onze criticasters zijn nu onze adviseurs geworden. Er is inderdaad veel gesloopt. Door hun goede raad zijn zij uitgerekend onze grootste promotoren geworden.”