Nieuwe bovenkap voor de Famenne toren

Renovatie van oude toren met uitzichtpunt op een hoogte van meer van 50 meter.

Project ingediend door UMAN Architect

Algemene beschrijving:

Het project bestaat uit de renovatie van de oude toren (3 niveaus, waarvan de bovenste een restaurant is met een draaibare vloer) tot een 360 graden, 3 niveaus tellend uitzichtpunt op een hoogte van meer dan 50m. Aan de voet ervan is een nieuwe CIRCUS speelzaal geïnstalleerd.

Gelegen aan de rand van de N4 markeert de toren de ingang van de Famenne en de toegang tot de stad Marche-en-Famenne.

Een baken in de skyline van Marche, dat sinds het einde van de jaren zeventig niet meer actief was. Het bovenste deel van de oude toren werd volledig ontmanteld om alleen de betonnen schacht te behouden, die de nieuwe metalen kap ondersteunt.

Toepassing en plaats van het thermisch verzinkt staal in het project:

De kap bestaat uit 2 delen: allereerst de bekledingsstructuur en de metalen vloeren (zie axonometrie in de bijgevoegde tekeningen). Dit alles was gemaakt van thermisch verzinkt staal.

De bekleding bestond uit geperforeerde aluminium cassettes met een gelakte afwerking, ook voor een deel van het gebouw aan de voet van de toren.

Voor de structuur van de bekleding en de vloer bovenaan:

-         Platen en profielen S235JR (volgens NEN-EN 10025-2) / Buizen en holle profielen: M-buizen volgens NEN-EN 10210-1 (warm gevormd) of minimaal volgens NEN-EN 10219-1 (koud gevormd).

-         24 vierkante holle buizen 100x200x4mm verticaal, van verschillende hoogte, die overeenkomen met de 24 assen van de structuur.

-         Horizontale vloerconstructie door montage van gebogen UPN 180 randliggers en IPE 180 secundaire liggers tussen de betonnen schacht en de randliggers.

-         24 verstevigingsstutten voor de eerste verdieping van buizen met een doorsnede van 114/3,5.

-         Diverse assemblages met 10x120 / 10x150 / 10x160 platen; M16, M20 bouten.

-         De structuur van het bovenste deel weegt in totaal meer dan 20 ton staal.

De gehele staalconstructie is thermisch verzinkt. De structuur was niet gemakkelijk toegankelijk voor onderhoud en stond bloot aan de weersomstandigheden. De structuur profiteert dus van een optimale levensduur in termen van corrosiebescherming en onderhoud.

Naast de functionele kwaliteiten van deze zinklaag maakt deze een uniforme aflezing van de structuur- en vloerelementen mogelijk, zowel van buiten als van binnen. Dit maakt een overgang mogelijk van de binnenkant van de betonnen torenschacht, die volledig is afgesloten van de buitenomgeving, naar de open, volledig thermisch verzinkte kern van de kap, die straalt dankzij de gouden bekledingshuid.

De metalen bekleding bovenaan is gebaseerd op 21 verschillende cassettes van geperforeerde aluminiumplaat EN AW 5005 (AlMg1). De afmetingen van de cassette zijn 1221 x 3230 mm, dikte 3 mm. De draagstructuur is gemaakt van 80x80x3mm stalen profielen. De panelen zijn afgewerkt met een goudkleurige lak. In totaal bestaat de bovenkap uit niet minder dan 133 panelen (geheel of gedeeltelijk, verdeeld over de 21 verschillende modellen) die een totale oppervlakte van 490 m² vertegenwoordigen.

De installatie van de bovenkap werd uitgevoerd in 3 fasen. Elk van deze fasen werd volledig op de grond uitgevoerd: eerst de montage van de thermisch verzinkte staalstructuur. Vervolgens werden de aluminium cassettes van de bekleding in een precieze volgorde aangebracht.

-       Fase 1: bouw van de structuur en de bekleding onder het niveau van het eerste platform, waarvan het onderste deel schuin wordt afgesneden. De eerste fase werd opgetild en bovenaan geïnstalleerd, met verankering van de stutten, voordat fase 2 op de grond werd gemonteerd (beperkte werkruimte op een bezet terrein). Door de ongelijke gewichtsverdeling als gevolg van de schuine snede moest het zwaartepunt van de constructie worden verschoven om de perfect horizontale verhoging van dit element mogelijk te maken.

-       Fase 2: bouw van de structuur van de bakken 1 en 2, tot aan de vloer van bak 3. De twee bakken uit deze fase werden vervolgens op elkaar geplaatst en gemonteerd in fase 1.

-       Fase 3: deze laatste fase omvat de structuur en de bekleding van de laatste bak, waarvan het bovenste deel wordt uitgesneden volgens een schuin snijplan (idem fase 1).

De bovenste en onderste snijvlakken, die de bovenste en onderste punten van de bekleding bevestigen, werden bepaald rekening houdend met de op deze hoogte heersende winden op het terrein.

De bestudeerde gevelbekleding fungeert als een dubbele huid, zowel van binnen als van buiten, met verschillende doelstellingen:

Vanuit het interieur van de 3 verdiepingen: om een zekere algemene transparantie te bieden. Daarom hebben wij gekozen voor een geperforeerde plaat R15T20, die semi-transparant is en toch een zekere fysieke barrière vormt tegen de angst voor de leegte.

Van binnen en van buiten: De perforaties in de bekleding maken het mogelijk het uitzicht op het landschap te openen, onder meer dankzij de grote openingen van Ø 550 mm die zijn bepaald met inachtneming van gerichte aandachtspunten (plaatsen, dorpen, enz.). Zij bieden totale transparantie en een echt 360 graden perspectief op de regio. Dankzij de perforaties van Ø 60, 140, 220 mm kunnen de 21 verschillende modellen cassettes worden geperforeerd om elk visueel effect van herhaling te vermijden door een patroon van willekeurig uiterlijk te creëren. Al deze perforaties zorgen voor een transparantie die het mogelijk maakt de hele structuur te onderscheiden. Dankzij de speciale kleurstelling van het thermisch verzinkte metaal sluiten de structuur en de vloeren perfect aan bij de betonkleuren van de bestaande torenschacht en -bekleding, zonder dat deze vervagen.

Naast de hierboven beschreven esthetische en visuele aspecten, werd de creatie van de perforaties ontworpen in overeenstemming met de NBN B 03-004 norm "Leuningen voor gebouwen", met name in verband met het afgewerkte niveau van elke verdieping.

Functioneel verzinken

OPDRACHTGEVER:
Ardent Real Estate (B) 
 
HOOFDAANNEMER:
Portus Construction Services (B) 
 
STAALBOUWER:
Portus Construction Services (B)  
 
ARCHITECT:
UMAN Architect (B) 
 
STUDIEBUREAU:
Bureau d'études Lemaire (B) 
 
BOUWTIJD:
2021 
 
FOTOGRAAF:
David Hotua - UMAN Architect