Foto's: Koen Mol en Karl Banski
De uitkijktoren Einderheide brengt recreanten naar nieuwe hoogtes om het omliggende bosrijke landschap te bekijken en beleven.
De uitkijktoren Einderheide brengt recreanten naar nieuwe hoogtes om het omliggende bosrijke landschap te bekijken en beleven. De 26-meter hoge houten toren biedt daarnaast ook een verblijfplaats aan de verschillende aanwezige vleermuizensoorten in het gebied. Het ontwerp is ingetogen, maar heeft tegelijkertijd een herkenbare en iconische vorm die bijdraagt aan de identiteit van het bosgebied Einderheide.
De uitkijktoren maakt onderdeel uit van het recreatieve fiets- en wandelnetwerk van het bosgebied en vormt een rust- en herkenningspunt op de route. De locatie is tevens gelegen op de vliegroute van vleermuizen en leent zich daarom goed voor de huisvesting van verschillende vleermuissoorten. Op meerdere hoogtes in het bouwwerk is een diversiteit aan nissen en holtes gecreëerd met verschillende soorten habitatten, zoals winter- en zomerverblijven en paar- en nestplekken.
Bezoekers gaan met een wenteltrap omhoog naar een overzichtsplatform en kunnen op 26-meter hoogte van een panoramisch uitzicht over de wijde omgeving genieten. Het ontwerp van de toren heeft inkepingen aan verschillende zijden waardoor het een herkenbare vorm krijgt en verrassende perspectieven biedt op de bomen en het bos. Het terughoudende maar karakteristieke landmark vormt het sluitstuk in de reeks gebiedsiconen die de provinciale weg N69 een herkenbare en eenduidige identiteit geven.
De toren bestaat uit een gelamineerde houtconstructie met openingen op verschillende hoogtes. Hout voegt zich naar het bosrijke landschap en draagt bij aan het nabootsen van de natuurlijke habitat van verschillende boombewonende vleermuissoorten. Daarnaast biedt de ruwheid van het materiaal de dieren grip om te kunnen aanlanden en wegkruipen. Naast het winterverblijf in de kelder van de toren, worden in de gevel 20 speciaal ontworpen habitatten geïntegreerd die een verblijfsplek bieden aan een verscheidenheid van vleermuissoorten.
GEBRUIK VAN HOUT EN VLEERMUISVERBLIJF
De uitkijktoren is opgetrokken uit Douglas kolommen voorzien van een gevel van thermisch verduurzaamd grenen. De keuze voor hout was een bewuste keuze. Een toren die niet alleen bedoeld is voor het uitzicht maar ook onderdak biedt aan boombewonende vleermuizen moest wel in hout gerealiseerd worden. In de L-vormige kolommen op de hoeken zijn de vleermuiskasten voor boombewonende vleermuissoorten geplaatst. Op meerdere hoogtes in het bouwwerk is een diversiteit aan nissen en holtes gecreëerd met verschillende soorten habitatten, zoals winter- en zomerverblijven en paar- en nestplekken. Het winterverblijf is uitgevoerd als betonnen kelder, half ingegraven en vormt daardoor de fundering van de toren.
THERMISCH VERZINKTE TRAP
Het ontwerp van de toren, met de stalen spiltrap en de keuze voor thermisch verzinkt staal, getuigt van een zorgvuldige afweging van functionaliteit, esthetiek en duurzaamheid. De openingen in de trap zorgen ervoor dat bezoekers tijdens hun klim een prachtig uitzicht hebben op de omliggende natuur, wat de beleving versterkt. Het gebruik van hout in combinatie met het staal sluit mooi aan bij de natuurlijke omgeving en de aanwezigheid van vleermuisverblijven, wat de ecologische overwegingen benadrukt. Thermisch verzinkt staal is een uitstekende keuze voor de trap en de bijbehorende verbindingen vanwege de duurzame eigenschappen. Het biedt niet alleen een lange levensduur door de uitstekende weerstand tegen corrosie, maar het verouderingsproces van het staal draagt ook bij aan de esthetische integratie met de vergrijzende houten elementen. Dit zorgt ervoor dat het ontwerp na verloop van tijd een harmonieuze uitstraling behoudt, gezien de natuurlijke veranderingen in de materialen.
Bovendien zijn de voordelen voor beheer en onderhoud van groot belang. Thermisch verzinkt staal vereist minder frequente onderhoudsbeurten dan gecoate oppervlakken, wat bijdraagt aan de kosteneffectiviteit en duurzaamheid van het project op lange termijn. De integratie van de trap met de andere structurele elementen, zoals de verbindingen en windverbanden, benadrukt de cohesie van het ontwerp en de aandacht voor detail, wat bijdraagt aan de algehele stabiliteit en veiligheid van de toren.
TRAP ALS EYCATCHER
De toren biedt een unieke ervaring voor bezoekers, met een open ontwerp dat een prachtig uitzicht op de omgeving mogelijk maakt tijdens de klim naar boven. Deze openheid zorgt ervoor dat de binnenkant van de toren zichtbaar is vanuit de buitenwereld. De elegante houten constructie, die zich naar binnen buigt, voegt een organisch element toe aan het ontwerp, terwijl de themisch verzinkte trap eruitziet als een krachtige ruggengraat die de toren ondersteunt. Deze trap fungeert niet alleen als functioneel element, maar ook als een opvallende eyecatcher die de aandacht trekt en de esthetische waarde van de toren versterkt. Bezoekers worden uitgenodigd om te genieten van zowel de architectonische schoonheid als het panoramische uitzicht dat de toren biedt.
De uitkijktoren heeft een eenvoudige constructie van vier houten L-vormige hoekkolommen die door middel van windbokken en vloerschijven stabiel is gemaakt. De toren staat op een betonnen fundatie die ook dienstdoet als winterverblijf voor diverse vleermuizen. Door de vloerschijven heen steekt in het midden van de toren een stalen spiltrap. In de gevel van de toren zijn gaten gemaakt die verschillende uitzichten en doorkijkjes mogelijk maken. De dichte gevel is gemaakt van met thermisch gemodificeerd Europese grenenhout. De onderdelen
van de bovengrondse toren zijn volledig demontabel en indien nodig her te gebruiken voor een volgende bestemming.
Foto's: Koen Mol en Karl Banski